ISO 20400 Standardı Nedir?
ISO 20400, tedarik zincirini sürdürülebilir hale getirmek isteyen kuruluşlar için bir rehber niteliğindedir. Büyüklüğü ve faaliyet alanı fark etmeksizin her işletme ISO 20400’de yer alan kılavuz bilgiler ile daha sürdürülebilir tedarik zinciri süreçleri inşa edebilmektedir. Standart, sürdürülebilir tedarik kavramını tüm detayları anlattığı gibi pratikte nasıl uygulanacağına yönelik bilgileri de içermektedir. Tedarik zincirindeki tüm paydaşların sürdürülebilirlik için neler yapması gerektiğine ilişkin genel bir çerçeve sunan standart, alıcıların ve satıcıların, görev ve sorumluluklarını öğrenme fırsatı da sunmaktadır. ISO 20400, tüm kamu ve özel sektör kuruluşları için geçerli olup bu standart ile sürdürülebilirlik prensiplerinin tedarik kararları ve süreçlerinde yer alan veya bunlardan etkilenen tüm paydaşlar tarafından anlaşılması amaçlanmıştır.
Tüm işletmelerin sürdürülebilirliğin temel bileşenleri olan çevresel, finansal ve sosyal konularla ilgili oluşturduğu olumlu ve olumsuz etkiler mevcuttur. Tedarik zinciri de sorumlu davranmak ve sürdürülebilir kalkınmaya ve Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ne (SDGs) ulaşılmasına katkıda bulunmak isteyen kuruluşlar için oldukça güçlü bir araçtır. Kuruluşlar, sürdürülebilirlik prensiplerini tedarik zinciri süreçlerine, satın alma politikaları ve uygulamalarına entegre ederek sürdürülebilir çevresel, sosyal ve ekonomik kalkınma için riskleri ve fırsatları yönetme şansına sahip olabilmektedir. Bu bağlamda, sürdürülebilir tedarikin verimliliği artırarak, değer ve performansı değerlendirerek, alıcılar, tedarikçiler ve tüm paydaşlar arasında iletişimi sağlayarak ve yeniliği teşvik ederek işletmelere daha fazla değer sağlama fırsatı sağladığını söyleyebiliriz. ISO 20400 de tüm bu konuların merkezinde yer alan çok önemli bir dokümandır.
ISO 20400, tedarikçiler için gereksinimler içermemektedir. Tedarikçilerin sürdürülebilirlik performansını değerlendirmek için bir araç da değildir. Standart, özünde kuruluşların sürdürülebilirliği tedarik sürecine nasıl entegre edebileceğini açıklamaktadır. “ISO 26000 – Sosyal Sorumluluk” standardını doğrular ve / veya destekler nitelikte olup birçok yerde bu standartta açıklanan bilgilere atıfta bulunmaktadır.
ISO 20400 stadardında yer alan maddeleri şöyle sıralayabiliriz:
- 1 Kapsam
- 2 Normatif referanslar
- 3 Terimler ve tanımlar
- 4 Temel konuları anlama
- 1 Sürdürülebilir tedarik kavramı
- 2 Sürdürülebilir tedarik ilkeleri
- 3 Sürdürülebilir tedarikin temel konuları
- 4 Sürdürülebilir tedarik için itici güçler
- 5 Sürdürülebilir tedarik için önemli hususlar
- 5 Sürdürülebilirliği kuruluşun tedarik politikası ve stratejisine entegre etmek
- 1 Sürdürülebilir tedarik taahhüdü
- 2 Hesap verebilirliğin netleştirilmesi
- 3 Tedarikin organizasyonel amaç ve hedeflerle uyumlu hale getirilmesi
- 4 Tedarik uygulamalarını ve tedarik zincirlerini anlama
- 5 Uygulamayı yönetme
- 6 Satın alma fonksiyonunun sürdürülebilirliğe yönelik düzenlenmesi
- 1 Yönetilen tedarik
- 2 Kişileri etkinleştirme
- 3 Paydaşların belirlenmesi ve katılımın sağlanması
- 4 Sürdürülebilir tedarik önceliklerinin belirlenmesi
- 5 Performansın ölçülmesi ve iyileştirilmesi
- 6 Şikayet mekanizmasının oluşturulması
- 7 Sürdürülebilirliği tedarik sürecine entegre etmek
- 1 Mevcut süreç üzerine inşa etme
- 2 Planlama
- 3 Sürdürülebilirlik gereksinimlerinin spesifikasyonlara entegre edilmesi
- 4 Tedarikçi seçimi
- 5 Sözleşmeyi yönetmek
- 6 Sözleşmenin gözden geçirilmesi ve sözleşmeden öğrenilmesi
- Ek A Sürdürülebilir tedarik konuları
- Ek B ISO 26000’e Genel Bakış
- Ek C Sürdürülebilirlik konusu yaklaşımı örnekleri
- Bibliyografya
ISO 20400 Belgesi Ne İşe Yarar?
ISO 20400’de yer alan kılavuz bilgilerden yola çıkarak tedarik zincirini sürdürülebilir kılmak için çalışan işletmelerin elde edeceği faydaları şöyle özetleyebiliriz:
- Kurumsal sosyal sorumluluk ve sürdürülebilirlik açısından çok kritik bir konu olan tedarik zincirinde sorumlu politikalar üretebilmek için bir altyapı oluşturulur.
- Sürdürülebilir tedarik konusunda müşteri, yatırımcı, sivil toplum kuruluşu, meslek odaları ve diğer paydaşların işletme üzerinde oluşturduğu baskı azaltılır.
- ISO 20400 ile piyasada rekabet avantajı da sağlanır.
- Yasa ve yönetmeliklere ve ISO 26000, ISO 28000 (Tedarik zinciri güvenliği) gibi tedarik zincirini doğrudan ilgilendiren standartlara daha kolay uyum sağlanır.
- Kurumsal sosyal sorumluluk farkındalığı yüksek tedarikçilerle çalışma fırsatı elde edilir. Uzun vadeli ve sürdürülebilir değer yaratan tedarikçi ilişkileri kurulur.
- ISO 20400, tedarikçilerin sürdürülebilirlik performansını izlemek ve iyileştirmek için de bir kılavuz niteliğindedir.
ISO 20400 Belgelendirme
ISO 20400 standardı, çevresel, finansal ve sosyal olarak sürdürülebilir tedarik zincirleri inşa etmek için uluslararası literatürde geçerli olan en önemli dokümanlardan biri olduğundan şirketlerin tedarik zinciri sürdürlebilirliğinde bu standardı uygulaması gerekmektedir. Bu standardın gerekliliklerini uygulayıp tedarik zincirinin sürdürülebilirliliğini diğer yasa, yönetmelik ve / veya standartlara göre bu belgeyi almak isteyen işletmelere belgelendirme sürecinde VERTACERT uzman kadrosuyla hizmet vermektedir. ISO 20400 standardının nasıl uygulanacağı konusunda işletmelere yol göstermekte ve sonrasındaki belgelendirme adımlarında da onlara yardımcı olmaktayız.