Gaz yakan cihazlar CE Belgesi, yakıt olarak gaz kullanan fırın, ocak, ısıtma ve aydınlatma ürünleri gibi cihazlara verilmektedir. Gaz yakan cihazlar yönetmeliği kapsamına giren ürünlerin Avrupa Birliği (AB) pazarına sokulabilmesi için CE Belgesi alınması zorunludur. Üreticiler, gaz yakan cihazlar CE Belgesi alarak ürünlerinin insan, hayvan ve eşyalar için herhangi bir güvenlik tehditi oluşturmadığını beyan etmektedir. Bu beyan, bazı ürünler için doğrudan üretici tarafından yapılabilse de gaz yakan cihazlar CE Belgesi için çoğunlukla bir onaylanmış kuruluşa ihtiyaç duyulmaktadır. Bu ürünlerle ilgili Avrupa Parlamentosu tarafından yayınlanan AB yönetmeliği ülkemizde de uyumlaştırılarak yürürlüğe girmiştir.
Gaz Yakan Cihazlar Yönetmeliği
Gaz yakan cihazlar için Gazlı Cihazlar Yönetmeliği (Gas Appliance Directive) (EU) 2016/426 (GAR) uyarınca CE Belgesi alınması zorunludur. Bu yönetmelik AB için 2016 yılında yayınlanmış ve 21 Nisan 2018 itibariyle tamamen uygulanabilir hale gelmiştir. 2016/426 yönetmeliği ile beraber gaz yakan cihazlar CE Belgesi için geçerli olan eski 2009/142/EC yönetmeliği de yürürlükten kaldırılmıştır. Ülkemizde ise AB mevzuatlarında uyum kapsamında 5 Mayıs 2018 tarihinde 30412 sayılı Resmi Gazete’de Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından “Gaz Yakan Cihazlara Dair Yönetmelik” yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Yönetmelik, bu cihazlar için geçerli olan tüm CE gereksinimlerini tanımlamakta, belgelendirme sürecinde üreticiler ve onaylanmış kuruluşlar için ihtiyaç duyulan tüm bilgileri açıklamaktadır.
Aşağıdaki ürünlerden bir ya da daha fazlasını üreten üreticiler yönetmeliğin kapsamındadır ve CE Belgesi alması gerekmektedir:
- Evlerde kullanılan fırın ve ocaklar
- Kombiler
- Gazlı kuzineler
- Kamp ocakları
- Gazla çalışan mangallar / barbekü sistemleri
- Yakıt olarak gaz kullanan hava ısıtıcıları
- Merkezi ısıtma sistemlerinin kazanları
- Dedantörler ve gaz vanaları
- Şofbenler
- Brülörler
- Gazla çalışan cihazların kontrolünde kullanılan ekipmanlar
Endüstriyel tesislerde endüstriyel proseslerde kullanılan gazlı cihazlar; hava taşıtlarında ve demiryolu uygulamalarında ve laboratuvarlarda araştırma yapmak için geçici olarak kullanılan cihazlar yönetmeliğin kapsamı dışındadır.
Gaz yakan cihazlar CE Belgesi, ürünlere ait şu konulardaki özelliklerin test edilip onaylanmasını sağlamaktadır:
- Genel mekanik, fiziksel ve kimyasal tasarım
- Yanmamış gaz çıkışı
- Ateşleme
- Yanma
- Enerji kullanımı
- Sıcaklık
- Bu cihazların gıdayla veya insani tüketim amaçlı suyla temas etmesi
Gaz Yakan Cihazlarda CE Belgesi Nasıl Alınır?
CE belgelendirme sürecinde takip edilen adımlar özetle şu şekildedir:
- Gaz yakan cihazların yönetmelik kapsamına girip girmediğinin belirlenmesi
- Ürünü ilgilendiren uluslararası veya AB tarafından uyumlaştırılan standartların tespit edilmesi
- Ürüne ait özel gereksinimlerin doğrulanması
- Onaylanmış kuruluşa ihtiyaç varsa belgelendirme sürecinin beraber planlanması
- Not: Gazlı cihazlar gibi yüksek güvenlik riskleri ihtiva eden ürünler için güvenliğin yalnızca üretici tarafından kontrol edilmesi pek mümkün değildir. Bu durumlarda, bağımsız bir kuruluş, özellikle ulusal makamlar tarafından atanan onaylanmış bir kuruluş, güvenlik kontrolünü yapmalıdır. Üretici, ancak bu yapıldıktan sonra ürüne CE işaretini koyabilmektedir.
- Yönetmelik ve standartlara göre ürünle ilgili yapılması gereken test ve analizlerin gerçekleştirilmesi ve raporlanması
- Teknik dosyanın hazırlanması
- CE Belgesi’nin hazırlanması, ürün üzerine CE işaretinin konulması ve AT uygunluk beyanının oluşturulması
Gaz yakan cihazlar CE Belgesi’nin alınabilmesi için hazırlanan teknik dosyanın içeriği diğer CE belgelendirme prosedürleri ile büyük oranda aynıdır. Bu bağlamda, teknik dosyada olması gereken dokümanlar özetle şunlardır:
- Ürünün tasarımına ilişkin dokümanlar (ana montaja ve alt bileşenlere ait teknik resimler vs)
- Ürüne ait test raporları
- Tasarımda kullanılan hesaplamalar
- Cihazın kurulum, devreye alma ve işletme gibi adımlarını açıklayan detaylı kullanım kılavuzu
- Belgelendirme sürecinde yararlanılan standartlar
- Üründen bağımsız olarak işletmeye ait genel bilgiler
Gaz Yakan Cihazlar CE Belgesi Faydaları
Gaz yakan cihazlar, tasarım ve çalışması itibariyle çoğu zaman riskli birer ürün olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle montajında ve kullanımında insana ve çevreye zarar verme potansiyeli oldukça yüksektir. Bu riskleri elimine etmek için belirli kontrol mekanizmalarına ihtiyaç duyulmaktadır ve CE Belgesi de bunlar arasında en kapsamlı olan düzenlemedir. Gaz yakan cihazlar CE Belgesi alan bir üretici hem ürünün güvenliğini doğrulamakta hem de bunu beyan ederek ürünün AB pazarında ve iç pazarda serbest bir şekilde dolaşmasını sağlamaktadır. Tüketiciler de her zaman CE belgeli ürünleri daha fazla tercih ettiği için bu durum zamanla müşteri sayısında ve memnuniyetinde de önemli bir artış sağlamaktadır. Gaz yakan cihazlar CE Belgesi’nin, üreticilerin prestijine ve marka değerine her zaman olumlu katkılar sunduğunu söyleyebiliriz.